Koji pojasevi u boksu postoje? (6 organizacija)

Povijest boksa je bogata i kompleksna, s korijenima koji sežu unatrag tisućama godina. Evolucija ovog sporta od antičkih vremena do modernog doba odražava promjene u društvu, kulturi i tehnologiji, a danas ćemo se pozabaviti temom koji sve pojasevi u boksu postoje.

Antički boks

• Prvi zapisi: Najraniji zapisi o boksu dolaze iz drevnog Egipta, gdje su prikazi boraca pronađeni na zidnim slikama iz oko 3000. godine prije Krista.
• Antička Grčka: Boks je bio dio drevnih Olimpijskih igara od 688. godine prije Krista. Grci su razvili pravila i tehnike koje su osnova za moderni boks. Boksači su nosili kožne trake (himantes) umjesto rukavica.
• Rim: Rimljani su preuzeli boks od Grka, ali su ga učinili brutalnijim, često koristeći metalne rukavice. Boks je postao dio gladijatorskih igara, ali je s padom Rimskog Carstva, izgubio popularnost.

Srednji vijek i rana moderna epoha

• Srednji vijek: Boks je gotovo nestao u Europi tijekom srednjeg vijeka. Tek u 17. stoljeću, s porastom interesiranja za borilačke sportove, boks se ponovno pojavio.
• James Figg: Prvi zabilježeni prvak Engleske bio je James Figg, koji je osvojio titulu 1719. godine. Njegove borbe su bile brutalne i često su uključivale različite borilačke vještine, uključujući mačevanje.

Moderna povijest

• Bare-knuckle boks: U 18. i 19. stoljeću, boks bez rukavica bio je popularan u Engleskoj. Pravila su bila minimalna, a borbe su često trajale satima. Jack Broughton, poznat kao “otac engleskog boksa,” uveo je prva formalna pravila 1743. godine.
• Queensberryjeva pravila: 1867. godine, John Chambers je sastavio skup pravila poznatih kao Queensberryjeva pravila, koja su postavila temelje za moderni boks. Pravila su uključivala uporabu rukavica, runde od tri minute i deset sekundi za ustajanje nakon nokauta.

Zlatno doba boksa

• Početak 20. stoljeća: Boks je postao vrlo popularan sport u SAD-u i Europi. Ikonični borci poput Jacka Johnsona, prvog afroameričkog svjetskog prvaka teške kategorije, i Jacka Dempseya, popularizirali su sport.
• Međuratno razdoblje: Joe Louis, poznat kao “Brown Bomber,” postao je prvak teške kategorije i simbol borbe protiv rasizma. Njegova borba protiv Maxa Schmelinga bila je globalni događaj s velikim političkim značajem.

Moderna epoha

• 1950-e i 1960-e: Ovo razdoblje je obilježeno borbama Floyd Pattersona i Sonny Listona. Međutim, najpoznatiji boksač ovog vremena bio je Muhammad Ali, čija je karizma i politički angažman učinio boks globalnim fenomenom.
• 1970-e i 1980-e: Značajni boksači ovog razdoblja uključuju Georgea Foremana, Joea Fraziera i Larryja Holmesa. Mike Tyson, koji je postao najmlađi svjetski prvak teške kategorije, dominirao je kasnim 1980-ima i početkom 1990-ih.

Suvremeni boks

• 21. stoljeće: Boks se nastavlja razvijati s novim tehnologijama i medijima. Vrhunski borci poput Mannyja Pacquiaoa, Floyd Mayweather Jr.-a, i Canelo Alvareza postali su globalne superzvijezde. Teška kategorija doživjela je renesansu s borcima poput braće Klitschko, Anthonyja Joshuu i Tysona Furyja.

Utjecaj i popularnost

Boks je imao dubok utjecaj na društvo, kulturu i sport. Poznat je po svojoj sposobnosti da proizvede ikone koje prelaze granice sporta, postajući simboli borbe, hrabrosti i otpornosti. Različite ere boksa odražavale su šire društvene i političke kontekste svog vremena, čineći ga ne samo sportom, već i kulturnim fenomenom.

Koji su pojasevi u boksu?

U boksu postoje četiri glavne organizacije koje dodjeljuju pojase u boksu, kao i nekoliko drugih manjih organizacija. Glavne organizacije koje se priznaju širom svijeta su:

WBA (World Boxing Association)

• Pojas: WBA svjetski prvak
  WBA je najstarija od četiri glavne organizacije, osnovana 1962. godine. WBA dodjeljuje nekoliko titula, uključujući “Super” i “Regular” prvake u svakoj kategoriji.

WBC (World Boxing Council)

• Pojas: WBC svjetski prvak
  WBC je osnovan 1963. godine i poznat je po svojim zelenim i zlatnim pojasima. WBC također dodjeljuje nekoliko specijalnih titula, uključujući “Diamond” i “Franchise” prvake.

IBF (International Boxing Federation)

• Pojas: IBF svjetski prvak
  IBF je osnovan 1983. godine i dodjeljuje crveno-zlatni pojas. Organizacija se ističe po striktnim pravilima i zahtjevima za rangiranje i obvezne izazivače. U lipnju 2024. naš Filip Hrgović borio se za IBF-ov pojas, ali je izgubio od Daniela Duboisa.

WBO (World Boxing Organization)

• Pojas: WBO svjetski prvak
  WBO je osnovan 1988. godine. Njihovi pojasi su prepoznatljivi po crvenoj boji i zlatnom grbu. WBO je brzo stekao prestiž i priznat je kao jedna od glavnih organizacija.

Manje organizacije

Osim glavnih organizacija, postoji i nekoliko manjih organizacija koje dodjeljuju svoje pojase u boksu:

IBO (International Boxing Organization)

• Pojas: IBO svjetski prvak
  IBO nije priznat kao jedna od četiri glavne organizacije, ali njegovi boksački pojasevi su ugledni i često se natječu za njih.

The Ring Magazine

• Pojas: The Ring svjetski prvak
  Iako nije službena organizacija, The Ring Magazine, poznat kao “Biblija boksa,” dodjeljuje pojase u boksu od 1922. godine. Njihovi pojasi se smatraju prestižnim jer ih dodjeljuje nezavisna novinarska organizacija.

Regionalne i specijalne titule

Osim svjetskih titula, postoje i regionalne i specijalne titule koje dodjeljuju glavne i manje organizacije:

• NABF (North American Boxing Federation)
• EBU (European Boxing Union)
• WBC Silver
• WBA Gold
• WBO Inter-Continental
• IBF Inter-Continental

Ove regionalne titule pomažu boksačima u izgradnji rangiranja i stjecanju prilike za borbu za svjetski naslov.

Privremene i posebne titule

Ponekad se dodjeljuju i privremene (interim) titule kada je aktualni prvak ozlijeđen ili ne može braniti svoj naslov iz nekog razloga. Također, organizacije ponekad dodjeljuju posebne titule kao što su:

• WBC Diamond
• WBC Franchise
• WBA Super

Ove titule se često dodjeljuju za posebne borbe između visoko rangiranih boraca.

Boksački pojasevi – popis aktualnih svjetskih prvaka

Popis aktualnih svjetskih prvaka u boksu može se mijenjati često, s obzirom na redovite borbe i promocije. Evo pregleda aktualnih prvaka u različitim težinskim kategorijama prema WBA, WBC, IBF, WBO i The Ring verzijama:

Teška kategorija (preko 200 lbs / 90.72 kg)

• – WBA: Oleksandr Usyk (Ukrajina) / Mahmoud Charr (Njemačka)
• – WBC: Oleksandr Usyk (Ukrajina)
• – IBF: Oleksandr Usyk (Ukrajina)
• – WBO: Oleksandr Usyk (Ukrajina) / Joseph Parker (Velika Britanija)
• – The Ring: Oleksandr Usyk (Ukrajina)

Kruzer kategorija (do 200 lbs / 90.72 kg)

• – WBA: Gilberto Ramirez (Meksiko)
• – WBC: Noel Mikaelian (Armenija)
• – IBF: Jai Opetaia (Australija)
• – WBO: Chris Billam-Smith (Velika Britanija)
• – The Ring: Jai Opetaia (Australija)

Poluteška kategorija (do 175 lbs / 79.38 kg)

• – WBA: Dmitry Bivol (Rusija)
• – WBC: Artur Beterbiev (Rusija)
• – IBF: Artur Beterbiev (Rusija)
• – WBO: Artur Beterbiev (Rusija)
• – The Ring: /

Super srednja kategorija (do 168 lbs / 76.2 kg)

• – WBA: Canelo Alvarez (Meksiko) / David Morrell (Kuba)
• – WBC: Canelo Alvarez (Meksiko) / David Benavidez (SAD)
• – IBF: Canelo Alvarez (Meksiko)
• – WBO: Canelo Alvarez (Meksiko)
• – The Ring: Canelo Alvarez (Meksiko)

Srednja kategorija (do 160 lbs / 72.57 kg)

• – WBA: Erislandy Lara (Kuba)
• – WBC: Carlos Adames (Dominikanska Republika)
• – IBF: Janibek Alimkhanuly (Kazahstan)
• – WBO: Janibek Alimkhanuly (Kazahstan)
• – The Ring: /

Velter kategorija (do 147 lbs / 66.68 kg)

• – WBA: Terence Crawford (SAD)
• – WBC: Terence Crawford (SAD)
• – IBF: Jaron Ennis (SAD)
• – WBO: Terence Crawford (SAD)
• – The Ring: Terence Crawford (SAD)

Laka kategorija (do 135 lbs / 61.23 kg)

• – WBA: Gervonta Davis (SAD)
• – WBC: Shakur Stevenson (SAD)
• – IBF: Vasiliy Lomachenko (Ukrajina)
• – WBO: Denys Berinchyk (Ukrajina)
• – The Ring: /

Pero kategorija (do 126 lbs / 57.15 kg)

• – WBA: Raymond Ford (SAD)
• – WBC: Ray Vargas (Meksiko)
• – IBF: Luis Alberto Lopez (Meksiko)
• – WBO: Rafael Espinoza (Meksiko)
• – The Ring: /

Superpero kategorija (do 122 lbs / 55.34 kg)

• – WBA: Naoya Inoue (Japan)
• – WBC: Naoya Inoue (Japan)
• – IBF: Naoya Inoue (Japan)
• – WBO: Naoya Inoue (Japan)
• – The Ring: Naoya Inoue (Japan)

Zaključak

Svaka od ovih organizacija i titula igra ključnu ulogu u strukturi i hijerarhiji profesionalnog boksa. Boksači često osvajaju pojaseve iz više organizacija kako bi postali “neospornim” ili “linearnim” prvacima, što znači da drže titule iz svih glavnih organizacija u svojoj težinskoj kategoriji.